CHIẾU SÁNG BA ĐIỂM

"I need to set up three-point light on the platform over there, I need more tape."

 

To

You may have heard so many similar stories on the set. Illuminating three points is the simple answer to many types of questions. It is very easy to adapt, not necessarily to use three lights and fortunately, it is not too difficult to learn. Learn how to set-up studio-style lighting with three light sources.

LIGHT BALL (THREE SOURCES)

Key Light  (main light / main light)

Giống như tên gọi, nó là nguồn sáng chính, cung cấp phần lớn lượng ánh sáng chiếu lên chủ thể. Nó thường được đặt chếch một góc 45 độ ở phía bên trái hoặc bên phải của chủ thể, và cao 45 độ, hướng trực tiếp vào khuôn mặt của chủ thể. Không phải lúc nào bạn cũng chăm chăm căn đúng 45 độ, nó cũng không phải là tiêu chuẩn của mọi trường hợp – nhưng nó là một điểm khởi đầu tốt cho những bạn chưa làm điều này bao giờ. Bạn cũng có thể điều chỉnh sao cho phù hợp với cảnh quay nếu thấy cần thiết.

 

Ngoài ra, đừng nghĩ rằng vì nó cung cấp phần lớn lượng ánh sáng chiếu lên chủ thể nên nó phải có độ sáng lớn. Bạn hãy kiểm tra kỹ để tránh bị cháy sáng. Bạn nên tạo ra phần shadow và một dải tone tốt. Nếu key light quá sáng, bạn cần di chuyển nó ra xa hoặc dim xuống để có độ sáng nhỏ hơn, hoặc đóng bớt khẩu lại.

Sơ đồ đặt Key light

Fill Light (Đèn phủ/nguồn sáng phụ)

Nhiệm vụ của Fill Light là đảm bảo phần shadow do key light tạo ra không quá tối. Fill light thường có độ sáng bằng khoảng 1/4 độ sáng của key light – tối hơn 2 stop. Bạn đặt nó ở phía đối diện với key light, ở độ cao ngang với camera. Có thể sẽ có lúc bạn muốn đặt nó ở góc tương tự như key light – dù gì, chúng ta cũng thích sự đối xứng – nhưng đừng làm thế. Điều chúng ta đang cố gắng đạt được là dùng shadow để khiến cho hai bên khuôn mặt trông khác nhau, vậy nên hãy thử đặt fill light ở một góc 15 hoặc 25 độ, và điều chỉnh nó cho phù hợp với thẩm mỹ của bạn.

 

 

Black light (Đèn tóc/đèn hậu/nguồn sáng từ phía sau)

Back light (đôi khi được gọi là ‘kicker’) có nhiệm vụ chiếu sáng phần đầu và vai của chủ thể từ phía sau ở góc trên, cũng khoảng 45 độ. Nó tạo cho chủ thể một chút hào quang và tách chủ thể ra khỏi những gì nằm phía sau họ. Thường người ta gọi là đánh ven/đánh tóc.

 

 

Nếu bạn có một cái background đẹp, bạn cũng có thể hướng back light vào đó. Điều này có thể mang đến kết quả rất tốt nếu background của bạn có texture đẹp – như vải xếp ly chẳng hạn – và bạn có ý đồ chiếu sáng cho nó một cách gián tiếp. Điều này phổ biến trong các video phỏng vấn được thực hiện tại những địa điểm được chọn để tạo sự thoải mái cho chủ thể hơn là vì cảnh đẹp của nó – backdrop có thể nhanh chóng được dựng nên trong một nhà kho hoặc một garage và set up ánh sáng ba điểm có thể biến nó thành một khung cảnh studio một cách kỳ diệu chỉ trong vài phút. Chiếu sáng kiểu studio là yếu tố làm nên một studio.

Tác dụng dễ thấy nhất của back light là khi bạn quay/chụp một người có tóc đen trên một phông nền tối. Nếu không có back light, phần tóc sẽ dính vào nền và để lại một khuôn mặt nổi lềnh bềnh trên khung hình một cách rất kỳ quặc.

Về cơ bản, set up ánh sáng ba điểm trông như thế này:

 

 

Kết quả cuối cùng

 

Nên dùng loại đèn nào?

Số lượng đèn tối thiểu mà bạn cần có trong một set up chiếu sáng ba điểm là… 1. Bạn có thể thiết lập một hệ thống chiếu sáng ba điểm với một đèn duy nhất, bằng cách sử dụng ánh nắng mặt trời và một tấm phản quang như key light và fill light. Tuy nhiên, trong các trường hợp khác, một hệ thống chiếu sáng ba điểm cần có ít nhất 2 đèn và một tấm phản quang. Dùng key light và back light cùng một tấm phản quang làm đèn fill. Các tấm phản quang có thể có giá từ 300 USD với một tấm vải mạ vàng và bạc có thể gập lại được, hoặc một tấm diffuser, cùng một chân stand có thể điều chỉnh được để giữ cho tấm phản quang này ở một vị trí cố định.

Bộ đèn ba chiếc có giá từ 150 USD cho đến vài ngàn USD. Một số đi kèm với các phụ kiện như hộp đựng, tản sáng, softbox… còn một số bộ đèn thì chỉ có đèn mà thôi. Hãy đầu tư vào bộ đèn phù hợp với ngân sách của bạn, nhưng cũng hãy xem xét liệu bạn có thể tiếp tục dùng bộ đèn này khi đã phát triển lên những cấp độ mới hay không. Đôi khi, bạn nên đầu tư cho một bộ đèn tốt chứ đừng chỉ mua một bộ đèn tạm bợ dùng chưa đầy năm đã phải bỏ. Bạn có dễ tìm phụ kiện cho chúng không? Sau này, nếu cần bán lại, bạn có bán chúng với giá tốt được không? Cùng những yếu tố khác cần phải xem xét như kích thước và tính linh hoạt – hãy nhớ, bạn sẽ phải đưa nó đi chỗ này chỗ kia và set-up ở nhiều điều kiện khác nhau.

Điều chỉnh một chút

Một khi bạn đã nắm được căn bản, bạn cần phải quyết định xem bạn muốn dùng ánh sáng gắt hay dịu. Phong cách ánh sáng sẽ thay đổi. Thường khi xem các video phỏng vấn trong những năm 1970, bạn sẽ thấy set up ánh sáng ba điểm thường rất sáng và ít khuếch tán. Đây là phong cách sử dụng ánh sáng gắt (hard lighting), giúp làm nổi bật khuôn mặt của những người trong video và tạo ra phần bóng sắc, không phẳng. Ngày nay, người ta có xu hướng sử dụng ánh sáng dịu (Soft light), với một cái dù hoặc softbox.

Dù bạn chọn phong cách nào, bạn cũng sẽ cần phải điều chỉnh một chút để có được ánh sáng hoàn hảo theo ý mình. Để học thêm về cách điều chỉnh ánh sáng, bạn có thể đọc ‘Cách kiểm soát chất lượng ánh sáng’.

Ánh sáng ba điểm có phải là set-up ánh sáng tốt nhất hay không?

Tại sao chúng ta lại thường nhắc đến chiếu sáng ba điểm? Nó có gì hay ho? Sự thật thì, nó không phải là quá tuyệt, nó cũng không phải là set up ánh sáng tốt nhất hay sáng tạo nhất cho bất cứ tình huống nào. Nhưng lý do bạn cần hiểu và thành thạo kỹ thuật này là bởi vì nó là điểm khởi đầu, và nó tốt ở một mức độ nhất định. Hãy tưởng tượng bạn là một phóng viên ảnh, bạn làm một video phỏng vấn một nhà khoa học nổi tiếng. Bạn xuất hiện trong phòng thí nghiệm của bà và phát hiện ra bà chỉ có 20 phút cho bạn bởi bà đang chuẩn bị bay đến Florida để nghiên cứu về loài bọ chét cát. Bạn sẽ làm gì? Ánh sáng ba điểm. Bởi vì bạn đã thành thạo nó. Bạn biết cách set-up nó ngay cả khi nhắm mắt. Trong những trường hợp mà bạn có nhiều thời gian hơn, bạn có thể xây dựng một cách bài bản và điều chỉnh nhiều lần để có được giải pháp ánh sáng tốt nhất và sáng tạo nhất. Nó là một phần quan trọng trong từ điển của bất kỳ quay phim nào.

Bài tập về nhà

Luyện tập set up ánh sáng ba điểm trong nhiều phòng khác nhau ở nhà bạn. Làm việc với những lợi thế và hạn chế của từng địa điểm. Thực hiện một set up có ánh sáng từ cửa sổ và set up trong một phòng không có cửa sổ. Thử dùng ánh sáng ba điểm trên đồ vật cũng như trên người. Ánh sáng tương tác với các bề mặt khác nhau như thế nào: bề mặt trơn như một quả bóng rổ hoặc có nhiều đường phức tạp như một cái xe đạp…

Phân tích ánh sáng sử dụng trong các cảnh phim mà bạn coi. Xem xét cách người ta dùng ánh sáng ba điểm trong các video phỏng vấn, phân tích cách người ta xử lý shadow. Đèn được đặt ở phía trên hay song song với chủ thể? Ánh sáng tự nhiên được sử dụng thường xuyên trong set tới mức nào? Chú ý đến kicker. Độ sáng của nó như thế nào? Nó có làm tốt việc tách chủ thể ra khỏi phông nền hay không?

Nguồn: Video Maker

Pixel Factory collects and compiles